موسسه عصر دانش و حافظه - تخصص در آموزش، یاددهی، یادگیری

0
سبد خرید شما خالی است

ناکامی بهینه در منزل: از نقش آن در یادگیری فرزندان تا سهم آنها از این ناکامی

ناکامی بهینه فرزندان :

از نقش آن در میزان یادگیری تا سهم آن­ها از ناکامی

ناکامی-بهینه-فرزندان-منزل-والدین-ریاضی-یادگیری

یادگیری و ویژگی­های آن

هرروز از واژه یادگیری در صحبت­هایمان استفاده می­کنیم اما واقعاً یادگیری چیست؟ وقتی از یادگیری صحبت       می­کنیم منظورمان چیست؟

هنوز تعریف واحدی از یادگیری ارائه نشده است و دانشمندان و محققان دیدگاه و نظریات مختلفی را بیان کردند اما با توجه به‌نظام آموزشی کشور ما که معیار قضاوت دانش­آموزان نتیجه امتحانات و آزمون­ها می­باشد بهترین تعریف ممکن عبارت است از:

هر نوع تغییر نسبتاً پایداری در رفتار افراد که براثر تجربه به وجود می­‌آید.

وقتی با دقت بیشتری به این تعریف نگاه می­کنیم 3 ویژگی اصلی درباره یادگیری به وجود دارد و زمانی که یادگیری رخ می­دهد این 3 ویژگی را با خود همراه دارد:

1.تغییر                           2.تجربه                        3.نسبتاً پایدار

اولین و مهم‌ترین ویژگی تغییر در رفتار است

وقتی رانندگی یاد می­گیریم یعنی به مهارت‌هایمان اضافه‌شده و تغییری در رفتارمان رخ‌داده است. وقتی یک موضوع جدید در ریاضی یا علوم یاد می­گیریم و به‌راحتی درباره آن موضوع فکر می­کنیم به اطلاعات خودمان اضافه کرده­ایم حتماً در همه یا حداقل دریکی از ویژگی‌های شناختی ذهنی و رفتار ما تغییر رخ‌داده است.

دومین ویژگی تجربه است

یادگیری براثر تجربه رخ می­دهد یعنی زمانی که ما تعاملی با محیط اطراف خود داشته باشیم برای مثال ما آداب معاشرت را از راه­های مختلفی مثل تعامل و ارتباط با والدین و افراد جامعه و حتی از مطالعه اطلاعاتی که کسب  می­کنیم، یاد می­گیریم بنابراین اگر هیچ‌گونه تجربه­ای که از تعامل و ارتباط ذهنی و جسمی بیشتر از خود را نداشته باشیم یاد نخواهیم گرفت.

سومین ویژگی نسبتاً پایدار بودن یادگیری است

چیزهایی که به‌صورت لحظه­‌ای به خاطر می‌­سپاریم را نمی‌­توان یادگیری دانست رفتار یاد گرفته‌شده و تغییر انجام‌شده باید برای مدتی دوام داشته‌­باشد .

در این مقاله می‌خواهیم درباره مفهوم جدیدی به نام انتخاب یادگیری صحبت کنیم این موضوع بر اساس مدلی مطرح می­‌شود که نتیجه آن موفقیت فرد خواهد بود بر اساس این مدل افراد نه‌تنها اجباری در یادگیری نخواهند داشت بلکه ضرورت انتخاب یادگیری را نیز متوجه خواهند شد.

هر شخص قادر است با شناخت ویژگی­‌های درونی خود و به‌کارگیری قدرت عامل­‌های شخصی به مرتبه‌­ای از یادگیری برسد که نه‌تنها یاد بگیرد بلکه یادگرفتن را انتخاب نماید.

ازنظر بسیاری یادگیری اگر کند و با زحمت و تلاش زیاد همراه باشد بی‌­ثمر است و به همین دلیل سراغ       روش­‌هایی می­‌روند که به‌ظاهر خیلی سریع و پربار است غافل از این­که این روش­‌ها هیچ کمکی به مفهوم واقعی یادگیری نمی‌­کند.

روش­‌های سریع و نکته‌­ای در یادگیری افراد را دچار توهم دانایی می­‌کند و باعث می‌شود افراد نتوانند از آن موضوع به‌صورت کاربردی استفاده کنند یادگیری واقعی بدون در نظر گرفتن ویژگی‌­های درونی فرد و درک اصول بنیادی موضوع اتفاق نمی­‌افتد.

ناکامی-بهینه-فرزندان-منزل-والدین-ریاضی-یادگیری

نقش والدین در انتخاب یادگیری فرزندان

همان‌طور که پیش­تر گفته شد کسب مهارت‌­های یادگیری درگرو شناخت و تقویت عامل‌­های درونی است بخشی از این عوامل در محیط­‌های آموزشی مانند مدرسه کشف و تقویت می‌­شوند اما بخش دیگری از آن در محیط منزل و به کمک والدین انجام می‌­شود ازآنجاکه فرزندان بخش زیادی از زمان خود را در منزل سپری می­‌کنند والدین  می‌­توانند با شناخت عامل‌­های درونی و تقویت آن­‌ها فرزندانشان را در کسب مهارت­ انتخاب یادگیری کمک کنند.

7 عامل اصلی دررسیدن به مهارت انتخاب یادگیری تأثیرگذار هستند این 7 عامل درونی و فردی عبارت‌اند از:

1.احساس ضرورت در یادگیری

2.توانایی تشخیص و انجام ریسک در یادگیری

3.شوق و اشتیاق در یادگیری

4.کمک خواستن و کمک کردن برای یادگیری

5.داشتن انگیزه خالص در یادگیری

6.ایمان به موفقیت و تصور مسیر یادگیری

7.مدیریت و هدایت صحیح در یادگیری

 

چندین موضوع تربیتی اساسی وجود دارد که به‌صورت مستقیم بر روی شکل­گیری شخصیت کودک اثرگذار است و والدین نقش بسیار مهمی در این موضوعات دارند هدف ما این است که این موضوعات اساسی را عنوان کنیم و چگونگی اثرگذاری هرکدام را به روی عوامل هفت­گانه انتخاب یادگیری بیان کنیم با این کار نشان خواهیم داد که والدین چگونه می­توانند در کسب مهارت­ یادگیری فرزندشان نقش مهمی را ایفا کنند؛ از جمله این موضوعات اثرگذار ناکامی بهینه در منزل است که در ادامه به آن می‌پردازیم.

ناکامی-بهینه-فرزندان-منزل-والدین-ریاضی-یادگیری

ناکامی بهینه (برآورده نکردن آگاهانه همه خواسته‌های فرزندان)

اگر بخواهید همه خواسته‌های فرزندتان را بدون محدودیت برآورده کنید دیگر نیازی برایش باقی نمی‌ماند در این  وضع جایی برای خوشحالی و امیدواری او نیز نخواهد ماند

اگر کودک این‌گونه بزرگ شود و هیچ محدودیتی برای ارضای نیاز به نداشته باشد به یک باور بزرگ‌منشانه می‌رسد انگار همه مسئول برآورده کردن خواسته‌های او هستند بهتر است گاهی اوقات مدتی برای داشتن چیزی منتظر بماند و گاهی نیز بداند که باید مهم‌ترین خواسته را در نظر بگیرد و بداند رسیدن به تمام چیزهایی موردنظرش باهم میسر نیست در این حالت والدین باید دلیل برآورده نکردن خواسته فرزندشان را نیز برایش توضیح دهند

وقتی پدر و مادر توانایی برآورده کردن نیاز فرزندان را ندارند باید رفتار همدلانه با او داشته باشند والدین باید فرزند را با شرایط مالی خانواده آشنا و همراهی‌اش را به دست آورند.

والدین نباید خودشان را نسبت به خواسته‌های فرزندشان بی‌تفاوت نشان دهند  وقتی فرزند احساس کند پدر و مادرش برای خواسته‌های او ارزش قائل هستند آرامش و احساس اطمینان بیشتری خواهد داشت.

ناکامی-بهینه-فرزندان-منزل-والدین-ریاضی-یادگیری

چگونه تشخیص دهیم خواسته فرزندمان منطقی است یا خیر؟

خواسته‌های منطقی همان نیازهای طبیعی کودک هستند مانند نیاز به آب غذا بازی محبت توجه نوازش و ...که باید به‌موقع، به‌جا و به‌اندازه برآورده شوند.

 

در مقابل درخواست‌های غیرمنطقی کودک سرسختانه بایستید به‌عکس­العمل­های کودک مثل گریه کردن، توهین کردن، اعتنا نکنید و تسلیم نشوید.

هرگاه فرزندتان می‌خواهد با جیغ گریه و سروصدا به خواسته‌هایش برسد به‌هیچ‌عنوان توجه نکنید، عصبانی نشوید، داد نزنید، صحبت نکنید و تسلیم او نشوید فقط بی‌تفاوت باشید انگار که او را نمی‌بینید و حرف‌های او را نمی‌شنوید به این کار اصل خاموشی می‌گویند.

در مقابل لجبازی فرزندان از سخنرانی‌های طولانی، تأکید زیاد، اصرار کردن بیش‌ازحد، نصیحت کردن، توضیح دادن‌های طولانی و دلیل‌های سخت‌گیرانه بپرهیزید زیرا کودک هنوز به آن مرحله شناختی نرسیده است که مفهوم صحبت‌های شمارا بفهمد

کودکان نازپرورده معمولاً خودخواه و ازخودراضی می‌شوند آن‌ها خودشان را بالاتر ازآنچه هستند تصور می‌کنند و معایب خود را نمی‌بینند همیشه از دیگران توقع دارند از رفتار و کردارشان تعریف کنند

این کودکان اغلب روحی ضعیف و روانی زودرنج و حساس دارند همیشه به دیگران متکی هستند و اعتمادبه‌نفس بسیار پایینی دارند و به‌جای اینکه مشکلات زندگی را حل‌وفصل کنند خیلی زود عقب‌نشینی می‌کنند و توقع دارند که دیگران کمکشان کنند.

بچه‌هایی که بیش‌ازحد موردنیازشان موردتوجه والدین قرار می‌گیرند و همه خواسته‌هایشان حتی خواسته‌های غیرمنطقی آن‌ها برآورده شود کم‌کم و به‌تدریج بر پدر و مادر خود مسلط می‌شوند و درزمانی که پدر و مادر بخواهند مقابل برخی از خواسته‌های آن‌ها بایستند آن‌قدر قهر و بحث می‌کنند تا بالاخره راضی شوند اگر فرزند شما در زمان کودکی نتواند شرایط و چارچوب تربیت صحیح را یاد بگیرد احتمال اینکه در بزرگ‌سالی در محیط‌های جمعی دچار مشکل شود بسیار بیشتر خواهد بود.

ناکامی-بهینه-در-منزل-و-یادگیری

والدین باید توجه داشته باشند بااینکه لازم است در مقابل خواسته‌های غیرمنطقی و غیرضروری فرزندشان نه بگویند باید بدانند که گفتن بیش‌ازحد نه به کودکان باعث می‌شود این کلمه اثربخشی خود را از دست بدهد

بنابراین والدین باید راه‌های بهتری برای به کار بردن صحیح کلمه نه در مقابل فرزندشان پیدا کنند:

1-جدی و بامحبت نه بگویید.

2-دلیل مخالفت­تان را بگویید.

3-باحالت چهره منظور خود را برسانید.

4-خواسته‌های کودک را نامعقول جلوه ندهید.

منبع:کتاب نقش والدین در انتخاب یادگیری فرزندان        نویسندگان:مهندس جلیل پاکدامن سحر سامی

کتاب-نقش-والدین-در-انتخاب-یادگیری-فرزندان

فهرست مطالبی که در این کتاب به آنها پرداخته شده است به صورت زیر آمده است:

کتاب-نقش-والدین-در-انتخاب-یادگیری-فرزندان

دیدگاه شما چیست؟