از آنجایی که مهارتهای زندگی طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی به 10 مهارت اصلی تقسیم می‌شود، معرفی کامل و ساده این مهارتهای زندگی باعث می‌شود به راحتی آن‌ها را بشناسیم و درک کنیم. ما در موسسه عصر دانش و حافظه سعی کرده‌ایم در این مقاله 10 مهارت زندگی را به صورت ساده و کامل معرفی کنیم.
همچنین موارد زیر را هم در این مقاله مطرح کرده‌ایم:
1.اهداف آموزش مهارتهای زندگی
2.اهمیت استفاده از مهارتهای زندگی در طول تحصیل
3.انواع مهارت‌ها
4. توانايی‌های روانی - اجتماعی
وقتی مشغول برقراری ارتباط با افراد هستیم، این خود یک مهارت زندگی محسوب می‌شود. حتی زمانی که با ترفندهای قانع کردن دیگران و اصول سخنوری قصد شکل‌گیری یک ارتباط با دیگران را داشته باشیم، در حال استفاده از مهارتهای زندگی هستیم، به زبان دیگر نوع مهارتی که در زندگی به کارمی‌بریم، کاملاً به شرایط محیطی بستگی دارد که در آن قرار داریم.
امّا ده مهارت اصلی وجود دارند که درهرشرایط و موقعیتی که باشیم، تمام نیازهای ما در برقراری ارتباط و دشواریها را برطرف خواهند کرد. نیازهایی که توسط سازمان بهداشت جهانی مطرح‌شده‌اند، توسط این تواناییها (مهارت ها) قابل پاسخگویی می‌باشد. تعریف سازمان بهداشت جهانی WHO از این مهارت‌ها به صورت زیر بوده است:
این مهارتهای دهگانه، فرد را قادر می‌سازد تا مسئولیت و نقش‌های اجتماعی خود را بپذیرد و بدون لطمهزدن به خود و دیگران، با خواسته ها، انتظارات و مشکلات روبرو شود. ده مهارت زندگی که سازمان بهداشت جهانی مشخص نموده، عبارت است از:
1- مهارت خودآگاهی
2- مهارت ارتباط مؤثر
3- مهارت کنترل استرس
4- مهارت تصمیم‌گیری و حل مسئله
5- مهارت اعتمادبه‌نفس و عزت‌نفس
6- مهارت قاطعیت و جرأت ورزی
7- مهارت مدیریت خشم
8- مهارت تفکر خلاق
9- مهارت تفکر نقّاد
10- مهارت همدلی
شاید این مهارت‌ها در نگاه اوّل پیش‌پا افتاده به نظر بیایند و هم‌زمان با بخشی از شکل‌گیری شخصیت انسان و رشد فیزیکی او باشد، امّا جالب است بدانید براساس تحقیقات انجام شده توسط یونیسف، این مهارتهای دهگانه معرفی‌شده، نقش مهمی در کاهش جرم، جنایات و نیز انحرافات انسان‌ها در جوامع ایفا می‌کنند.
به عبارتی، با تکیه‌بر این مهارت‌ها، تمام مسائل و بحران‌های مختلف و همچنین مشکلاتی که سلامت جوامع را تهدید می‌کنند قابل‌کنترل می‌شوند. علاوه بر آن سال‌هاست که سه معضل بیکاری و ترک تحصیل و خشونت میان جوانان، پیامدهای ناگواری را برای جامعه داشته است و می‌توان این سه مسئله حاد را با کسب مهارتهای دهگانه سازمان جهانی بهداشت که به‌صورت مشترک به تمام کشورها ابلاغ‌شده است، به‌خوبی مدیریت نمود.
اهداف آموزش مهارتهای زندگی
ساير اهداف آموزش مهارت‌هاي زندگي عبارتنداز:
اهمیت استفاده از مهارتهای زندگی در طول تحصیل
شاید مهم‌ترین و بنیادی‌ترین جایگاهی که برای آموزش مهارتهای زندگی وجود دارد، مدارس، دانشگاه‌ها و به‌طورکلی محیط‌های آموزشی باشد. ما نیز برای پیشگیری از مشکلات بنیادی در جامعه که میتواند ناشی از عدم تسلط افراد به مهارتهای زندگی باشد، معتقدیم تحصیلات باید آموزش دروس و تحصیل علم در قالب همین مهارت‌ها به افراد آموزش داده شوند و افراد حتی برای مطالعه نیز باید از همین مهارت‌ها استفاده کنند. در همین راستا، تلفیق و چاشنی‌سازی مباحث کاربردی و شیرین درس ریاضی و مهارتهای زندگی مهم‌ترین هدف تألیف این کتاب می‌باشد.
در ادامه، مهارتهای ده‌گانۀ زندگی را به تفکیک مطرح کرده و ویژگی‌ها، مؤلفه‌ها، عوامل و روش‌های کسب هر مهارت به‌تفصیل آورده می‌شود.
انواع مهارت‌ها
1.مهارتهای عملی
2.مهارتهای كاری _ محتوا
3.مهارتهای سازگاری يا خود – مديريتی
توانايی‌های روانی - اجتماعی
گروهی از توانايی‌ها هستند كه فرد را برای مقابله مؤثر و پرداختن به كشمكش‌ها و موقعيت‌های زندگی ياری می‌كند .
اين توانايی‌ها فرد را قادر می‌سازد تا درارتباط با :
1-انسان‌ها 2-فرهنگ 3-محيط خود 4-جامعه
مثبت و سازنده، عمل‌كرده و سلامت روانی خود را تامين كند .
چگونه با مشكلات، ضربه‌ها و ناملايمات زندگی مقابله كنيم؟
فرايند ارزيابي :
1- ارزيابي اوليه:
هنگامی كه با مشكل يا فشار روانی مواجه می‌شويم، اولين كار مشخص كردن اين است كه :
- آيا واقعا در وضعيت بالقوه تهديدكننده قرار گرفته‌ايم يا نه ؟
- آيا اين مسئله ارزش ناراحت شدن را دارد يا خير ؟
اين ارزيابي با سلا مت جسمي ورواني ما ارتبا ط دارد.
2-ارزيابی ثانويه
اگر تشخيص داديم كه واقعاً در موقعيت خطرناكی قرارگرفته‌ايم
مجدداً ازخود مي پرسيم :
آ يا می‌توانيم برای نجات خود از اين وضعيت كاری انجام دهيم؟
3-ارزيابي اوليه و ثانويه :
برنحوه واكنش‌تان به يك مشكل يا تهديد اثر می‌گذارد.